Commodore 64 - komputer

COMMODORE 64C jest osobistym komputerem ośmiobitowym mającym zastoso nie tylko do zabawy, ale i w pracy. Jego duże możliwości spowodowały, że sta najpopularniejszym komputerem tej klasy na świecie. Do najważniejszych jego con należą: - wersja języka BASIC v.2.0, - grafika programowalnych efektów graficznych (sprite'ów), - niezależny, programowalny procesor dźwiękowy z trzema wbudowanymi, 9 okta wowymi generatorami wraz z zespołem filtrów, - możliwość bezpśredniej współpracy z wieloma urządzeniami peryferyjnymi jak stacie dysków elastycznych, drukarki, modemy, joysticki, pióra świetlne, mysz etc., - możliwość korzystania z bogatej biblioteki oprogramowania liczącej ponad 1500 pozycji.
Wszystkie te cechy umożliwiły napisanie programów, które można podzielić na następujące grupy:
procesory tekstów: pisanie tekstów jak na zwykłej maszynie do pisania, wprowadzanie zmian lub poprawek, drukowanie tekstów, tworzenie formularzy, przechowywanie tekstów na nośnikach magnetycznych, odtwarzanie ich przy użyciu niewielkiej liczby poleceń, - bazy danych i zarządzanie zbiorami danych: tworzenie własnych zbiorów, przechowywanie zbiorów numerycznych i tekstowych, tworzenie i obsługiwanie kartotek (wyszukiwanie danych według dowolnych parametrów), - w telekomunikacji: inteligentny automat telefoniczny, do wymiany informacji między komputerami przez telefon (modemy), informacja o rozkładzie jazdy pociągów i rejsów linii lotniczych, - w biurze:
prowadzenie księgowości, prowadzenie analiz statystycznych, obliczanie podatkow, nadzorowanie inwestycji, - w szkole: do nauki matematyki, muzyki, języków, na poziomie szkół jak i uniwersytetów, sowanie tablic, wykresów, plansz, nauka języka programowania jak: BASIC, C, COD COMAL, FORTRAN, LOGO, PASCAL, PILOT, czy pisania programów w języ wewnętrznym, sterowanie eksperymentami naukowymi, - do zabawy: setki i tysiące gier zręcznościowych i intelektualnych, tworzenie i drukowanie obraz w 16 kolorach, tworzenie i odtwarzanie muzyki na 3 głosowym, 6 oktawowym tyzerze, generacja mowy ludzkiej do zabawy jak i informowania.
W jaki sposób można do tych wszystkich celów użyć tego komputera, dowiemy się z następnych rozdziałów niniejszej książeczki.
ROZPAKOWYWANIE
Twój komputer, który właśnie rozpakowujesz, zawiera kilka elementów niezbędnych do jego pracy.
Sprawdź, czy otrzymałeś wszystko: - sam komputer (klawiatura), - zasilacz sieciowy, - kabel połączeniowy do odbiornika telewizyjnego,
instrukcję obsługi, instrukcję wprowadzającą.
UWAGA: Nie podłączaj niczego, dopóki nie przeczytasz CAŁEJ niniejszej instrukcji!!! Obowiązują pewne zasady, nieprzestrzeganie których może spowodować uszkodzenie Twojego komputera.
Do pracy z komputerem potrzebny będzie jeszcze monitor lub odbiornik telewizyjny wyposażony w gniazdo koncentryczne 75 Ohm. Telewizor może być czarno-biały, lub kolorowy, choć w tym ostatnim wypadku kolory będą widoczne jedynie wtedy, gdy odbiornik wyposażony będzie w dekoder umożliwiający odbiór obrazów w systemie PAL. Dalsze informacje na ten temat znajdziesz w rozdziale pod tytułem: Współpraca z odbiornikiem telewizyjnym.
WŁĄCZANIE KOMPUTERA:
Na wszelki wypadek sprawdź, czy zasilacz komputera jest zgodny z napięciem sieciowym, jakiego używasz. Nasz zasilacz jest przystosowany do sieci prądu przemiennego 220 V 50 Hz. Jeżeli tak jest u Ciebie, możemy przystąpić do następnego kroku.
UWAGA: Wszystkie podłączenia kabli należy przeprowadzać pod następującymi warun kami:
wyczkę sieciową zasilacza podłączamy do kontaktu W OSTATNIEJ KOLEJNOŚCI! - wyłącznik komputera winien być WYŁĄCZONY!

COMMODORE VIC-20, COMMODORE 64 I 128 W TRYBIE 64
WARSAW BASIC
Wersje Warsaw BASICa
Aktualnie istnieją następujące wersje tego interpretera: WB VIC-20 (kaseta lub dyskietka), WB 1.1 (kaseta), WB 2.0 plus (dyskietka - wersja najuboższa public domain), WB 3.2 (cartridge 32 kB programu - współpracujący ze stacją dysków i magnetofonem w trybie turbo, drukarkami ze złączem serial Commodore i Centronics), WB - IEC 625 (WB 3.2 z dodatkowymi instrukcjami umożliwiającymi obsługę interfejsu standardu IEC 625 - IEEE 488, który pozwala sterować równocześnie kilkunastoma urządzeniami peryferyjnymi i pomiarowymi takimi jak: twarde dyski, woltomierze, generatory i oscyloskopy cyfrowe, przesyłać dla nich dane i zbierać wyniki ich działania; cartridge zawiera interface i program WB 3.2). WB 1.1 daje dostęp do polskich liter na ekranie monitora, a WB 3.2 na ekranie i na papierze wielu drukarek. Podany niżej zestaw instrukcji dodanych w WB do standardowego interpretera CBM 2.0 dotyczy wersji WB 3.2 najbardziej rozbudowanej (pozostałe wersje są uboższe). Wszystkie wersje WB akceptują programy napisane w standardowym BASICu C-64. Autorami Warsaw BASICa są Krzysztof GAJEWSKI i Bogusław RADZISZEWSKI.
Komendy i instrukcje Warsaw BASICA
AUTO - Umożliwia automatyczną numerację linii podczas wpisywania programu. AXIS - Służy do deklarowania parametrów rzutu z przestrzeni trójwymiarowej na płaszczyznę ekranu (wysokiej rozdzielczości). BEEP - Wywołuje sygnał dźwiękowy o regulowanej głośności, wysokości i czasie. CALL - Pozwala na wywołanie i wczytanie do pamięci operacyjnej procedury o podanej nazwie. Przy współpracy ze stacją dysków procedurę można wywołać przez samą nazwę ! Interpreter sprawdza najpierw czy wywoływanej procedury nie ma w pamięci operacyjnej, następnie - jeśli jej tam nie ma, a jest RAM dysk - sprawdza w RAM dysku. W końcu - jeśli nie ma wywoływanej procedury w RAM dysku, to sprawdza w pamięci zewnętrznej. Jeśli procedury nie ma na aktulnie znajdującej się w stacji dyskietce, to proponuje jej wymianę wyświetlając komunikat: hit Break or change disk and Cont. CHAIN - Umożliwia automatyczne wczytywanie do pamięci operacyjnej kolejnych ogniw programu z pamięci zewnętrznej i ich automatyczne wykonanie. CLOSE* - Zamyka dostęp do otwartego zbioru relatywnego (REL). CMD* - Jest to odpowiednik hardcopy umożliwiający przeniesienie zawartości ekranu znakowego na drukarkę z tym, że w przypadku Warsaw BASICa możliwe jest podanie takich parametrów jak lewy margines, liczba wierszy, liczba znaków w wierszu itp. CMD PRINT - Wyprowadza podany w liście tekst na drukarkę bez używania instrukcji OPEN I CLOSE. COLOUR - Umożliwia zmianę kolorów ramki, tła i tekstu. COMMON - Pozwala na utworzenie wspólnego bloku, do którego przepisywane są wszystkie uprzednio zadeklarowane tablice i zmienne. COMMON OFF likwiduje taki blok. Dopuszczalne jest wielokrotne stosowanie tych istrukcji w jednym progranie. Do zmiennych we wspólnym bloku jest dostęp (czytanie i zapisywanie) z każdego segmentu programu. COMMON PROC- zakłada w sposób dynamiczny RAM-dysk, przenosząc do niego pakiet procedur utworzony wcześniej przez MERGE PROC. COMMON PROC OFF odwołuje RAM-dysk. CREATE - Tworzy na dyskietce zbiór danych typu relatywnego (REL) o dostępie bezpośrednim. DEF USR - Deklaruje adres początku funkcji zapisanej w języku wewnętrznym. DEF EXTERN - Deklaruje adres początku procedury zapisanej w języku wewnętrznym. DEL - Umożliwia kasowanie pojedyńczych linii jak i całych fragmentów programu.
WBASIC by K.Gajewski & B.Radziszewski
ei petli FOR.NEXT (DISPOSE NEXT). DISPOSE - Kasuje informacje na stosie mikroprocesora po ostatnio otwartej pętli podprogramie GOSUB (DISPOSE RETURN) lub ustawia wskaźnik stosu na stan początkowy (DISPOSE CLR). DOT - Zapalenie (DOT) lub wygaszenie (DOT OFF) punktu na ekranie dużej rozdzielczości (HIRES).
za pomocą poleceń symbolicznych np. zamiast ROZKAZY DOS - Możliwość współpracy ze stacia dysków LOAD"PROGRAM",8 możliwe jest użycie formy /PROGRAM. DRAW - Umożliwia w trybie dużej rozdzielczości stawianie pióra w wybranym punkcie i pociągnięcie linii do wskazanego punktu. EVAL - Przypisuje wyrażeniu tekstowemu wartość liczbowa na podstawie aktualnych wartości wyinterpretowanych zmiennych. Możliwe jest wpisywanie żądanych funkcji np. poprzez INPUT. EVALL- Przypisuje wyrażeniu tekstowemu na poziomie k wartoścliczbowa na podstawie wartości zmiennych na poziomie k-1. EVAL! - Przypisuje wyrażeniu tekstowemu wartość liczbowa na podstawie wartości zmiennych ze wspólnego bloku. EVAL DIM - Funkcja przyjmująca wartość liczby wymiarów określonej tablicy lub wartość równą rozmiarowi określonego wymiaru. EXAM - Funkcja logiczna przyjmująca wartość -1 gdy tablica istnieje i O jeśli nie istnieje. Takie wartości przyjmuje ta funkcja również przy testowaniu zaświecenia lub nie poszczególnych punktów obrazu dużej rozdzielczości. EXEC - Wykonuje komendę zapisaną w wyrażeniu tekstowym na tym samym poziomie. EXECŁ - Wykonuje na poziomie o jeden niższym k-1 komendę zapisaną na poziomie k. FIND - Pozwala na wyszukanie w programie okreslonego ciągu tekstu czy stałych numerycznych i wyświetlenie na ekranie (lub drukarce) linii gdzie się one znajdują. FRAC(x) - Przyjmuje wartość równą części ułamkowej wyrażenia, które jest argumentem tej funkcji. GOTO. - Umożliwia skok do początku linii, gdzie znajduje się ta instrukcja. HEEK(x) - Pelni tę samą funkcję co PEEK tylko, że tam, gdzie PEEK podaje zawartość ROM, HEEK poda zawartość RAM jeśli znajduje się ona pod ROM. HICOLOUR - Określa kolor ramki i tła na ekranie dużej rozdzielczości. HILOAD - Pozwala na wczytanie do pamięci pliku bez zmiany wskaźników BASICa (w szczególności mogą to być obrazy dużej rozdzielczości). HIMEM - Deklaruje adres, gdzie będzie początek obrazu dużej rozdzielczości oraz przygotowuje ten obszar na wpisanie lub nałożenie nowego obrazu. HIPRINT - Umożliwia wpisywanie na ekranie dużej rozdzielczości wszystkich znaków dostępnych z klawiatury. HISAVE - Umożliwia zapisanie w pamięci zewnętrznej obrazu dużej rozdzielczości lub innego pliku znajdującego się w określonym miejscu w pamięci operacyjnej. IF.THEN.ELSE - Pelni tę samą funkcję co zwykłe IF.THEN z tym, że dodano tu instrukcie ELSE oznaczajaca "w przeciwnym razie wykonaj". INPUT* - Pozwala na wczytanie danego rekordu ze zbioru typu REL (o dostępie bezpośrednim). KILL - Odsyła do standardowego interpretera BASICa Commodore 64 lub usuwa wskazana tablice z pamieci operacyjnej. LINE - Rysuje odcinek na ekranie dużej rozdzielczości.
LIST - W standardowym interpreterze powoduje zawsze powrót do ekranowego (bezpośredniego) trybu pracy. W Warsaw BASICu instrukcja ta może byćużywana w programie bez powrotu do trybu ekranowego. LIST. - Podobnie jak w przypadku GOTO. powoduje wyświetlenie na ekranie linii, w której ta instrukcja występuje. MAX(XY,Z...) - Przyjmuje wartość równą największej wartości spośród wyrażeń będących argumentami tei funkcii. MERGE - Pozwala dołączyć do programu znajdującego się w pamięci operacyjnej program z pamięci zewnętrznej. MERGE PROC - Umożliwia tworzenie zestawu (pakietu) procedur. MEM - Wyświetla na ekranie informację o aktualnej konfiguracji pamięci, liczbę bajtów zajętych przez tekst programu, zmienne proste, tablice, wspólny blok itp. MIN(x,y,z...). Podobnie jak MAX tyle, że przypisywana jest wartość najmniejsza. MOVE - Przenosi plik z jednego miejsca pamięci operacyjnej w inne miejsce (w szczególności dotyczy to grafiki dużej rozdzielczości - animacja), NEW - Oprócz zwyklej swej funkcji kasuje wspólny blok. NEW PROC - Przygotowuje przełaczenie na wyższy poziom (kasuje uprzednio wczytaną procedurę). ODD(x) - Przyjmuje wartość -1, gdy x jest wyrażeniem o wartości nieparzystej i 0, gdy ta wartość jest narzusta.
Na dyskietkach dla posiadaczy Warsaw BASIC 3.2 lub 3.3
(ceny bez ceny nośnika). - cBase 3.2 -- rozbudowana w stosunku do wersji public domain jedyna dla C-64 baza danych z polskimi znakami
| 30.000,- System Matrix i Complex (rachunek macierzowy i zespolony) po 30.000,Dla posiadaczy drukarek Commodore MPS lub zgodnych oraz z interfejsem Centronics (Star, Epson, Seikosha itp.): - Edytor PL II
edytor polskiego tekstu ze słownikiem języka polskiego (słownik na dyskietce) cena (cartridge + instrukcja + dyskietka)
250.000,Print PL II interfejs Centronics, wyprowadzanie 13 zbiorów znaków narodowych (w tym polskich i rosyjskich) na ekran i na drukarki typu Centronics oraz Commodore MPS cena (cartridge + instrukcja)
130.000, Edytor PL II + Warsaw BASIC 3.3 (na jednym cartridge'u) cena (cartridge + instrukcja)
350.000,Kabel do drukarek z interfejsem Centronics cena
80.000, Uwaga! Powyższe ceny obowiązują dla osób fizycznych, członków Klubu Użytkowników Commodore przy Fundacji Edukacji Technologicznej. Dla osób prawnych obowiązują następujące wyższe ceny na niektóre z wyżej wymienionych programów: - Warsaw BASIC 3.3
350.000,- Edytor PL II
350.000,- Warsaw BASIC 3.3 + Edytor PL II (na jednym cartridge'u)
510.000,Ponadto oferujemy następujące książki: - K. Dybowski, „Commodore 64, 128" - K. Gajewski, B. Radziszewski, ,,Jak rozbudować interpreter" - K. Kulpa, „Microprocesor 6502 i jego rodzina"
-
- B. Frelek, „Programowanie mikrokomputerów Commodore
i innych w języku BASIC Uprzejmie inforujemy, że z dniem 2 kwietnia nasz Klub zmienił swoją siedzibę. Począwszy od tej daty mieści się w Warszawie, przy ulicy Okrężnej 3, tel. 42-44-30 (kod pocztowy 02-928).
Aby zamówić przesłanie za zaliczeniem pocztowym uwidocznionych tu pozycji, prosimy o przystanie na wyżej podany adres Klubu zamówienia z podaniem swojego adresu.
Klub użytkowników Commodore poleca w sprzedaży wysyłkowej i w swojej siedzibie następujące książki i programy dla Commodore 64C:
Dla wszystkich: - Warsaw BASIC 3.3
najbardziej rozbudowana wersja najlepszego rozszerzenia BASIC-a dla Commodora 64C, zawierająca system Turbo dla kasety i dysku,wyprowadzenie dla drukarek Centronics, grafikę trójwymiarową, programowanie proceduralne z RAM dyskiem, wymienny zbiór znaków na ekran i drukarki (MPS Commodora lub standardu Centronics), nowe funkcje edycyjne; ładuje się z cartridge'a cena (cartridge + instrukcja)
250.000,Super Expander programowanie grafiki w 5 trybach, muzyki w zapisie nutowym, animacji spritów i innych efektów wizualnych i dźwiękowych z poziomu BASIC-a cena (cartridge + instrukcja)
140.000,Dla posiadaczy magnetofonów Datasette: - Warsaw BASIC 1.1
program umożliwiający programowanie z użyciem procedur, instrukcji strukturalnych, polskich znaków na ekranie, grafiki trójwymiarowej, zapisu i odczytu w systemie Turbo, nowych komend edycyjnych cena (kaseta + instrukcja)
30.000, Black Box program umożliwiający zapis i odczyt w systemie Turbo, ustawianie głowicy, kopiowanie taśma-taśma, rozszerzenie komend edycyjnych cena (cartridge + instrukcja)
90.000,
zestaw programów wywoływanych z cartridge'a umożliwiających zapis i odczyt Turbo, ustawianie głowicy, kopiowanie cena (cartridge + instrukcja)
90.000,Dla posiadaczy stacji dysków: ? Na cartridge'ach z instrukcjami w języku polskim: - Final Il
system Turbo, zamrożenie pamięci, wyłączanie kolizji spritów, nowe komendy BASICA-a
140.000,- Final III
rozbudowany Final Il z bardzo wygodnym sterowaniem za pomoca systemu okienek i rozwijalnych menu
220.000,? Na dyskietkach z instrukcjami w języku angielskim: - Super C (kompilator języka C).
30.000,- Super Pascal (kompilator)
30.000,- Logo (2 dyskietki)
60.000,- Kompilator Basic 64
20.000,- Assembler
30.000,- Practicalc 64 (arkusz kalkulacyjny)
30.000,- Practifile 64 (baza danych)
30.000,- Graphics Basic (interpretator)
30.000,

+ BLACK BOX CARTRIDGE +++